Obniżka VAT na niektóre artykuły spożywcze, która weszła w życie począwszy od 1 lutego 2022 roku jest skutkiem tzw. Tarczy Antyinflacyjnej 2.0.
Obniżka obowiązywać będzie od 1 lutego 2022 roku do końca lipca 2022 roku.
W jej wyniku ustawodawca wprowadza zerową stawkę VAT dla podstawowych produktów spożywczych, takich jak:
- mięso, ryby oraz przetwory z nich,
- produkty mleczarskie,
- warzywa i owoce oraz przetwory z nich,
- zboża, produkty przemysłu młynarskiego, przetwory ze zbóż i wyroby piekarnicze,
- niektóre napoje (m.in. napoje mleczne, mleka roślinne oraz napoje zawierające co najmniej 20% soku warzywnego lub owocowego).
Przepis wprowadzający stosowną obniżkę stanowi dodany do ustawy o VAT art. 146da. Z uzasadnieniem wprowadzenia omawianych przepisów możesz zapoznać się pod tym –> linkiem.
Oczywiście uzasadnienie wprowadzenia tychże przepisów wiąże się z dużą inflacją i potrzebą – przynajmniej czasowego – obniżenia cen zakupu podstawowych produktów spożywczych, jak mięso, warzywa czy pieczywo.
Podstawowe produkty spożywcze, czyli jakie?
Wszystkie produkty objęte obniżką wymienione zostały w poz. 1-18 załącznika nr 10 do ustawy o VAT.
Jak się słusznie domyślasz, nie obejmują one towarów luksusowych, do których od niedawna zaliczamy przykładowo owoce morza 🙂
Więcej na ten temat, możesz przeczytać w tym –> wpisie.
Obniżka VAT obejmuje więc tylko produkty, które do tej pory objęte były 5% stawką podatku VAT.
Nie dotyczy jednocześnie towarów spożywczych sprzedawanych w ramach świadczenia usług związanych z wyżywieniem.
Obniżka VAT nie dotyczy zatem dań sprzedawanych przez restauracje i inne punkty gastronomiczne (których sprzedaż co do zasady objęta jest 8% stawką podatku VAT).
Ustawodawca nie różnicuje jednocześnie stawki VAT w zależności od tego, kto dokonuje zakupu danego produktu spożywczego. Czy jest to Kowalska bądź Nowak czy też restaurator korzystający następnie z tych produktów do przygotowania dań oferowanych w swojej restauracji. Podatek VAT, a zatem i ceny dla każdego kupującego będą takie same.
Nie ma znaczenia, czy jesteś konsumentem czy przedsiębiorcą.
Co więcej, Ty jako restaurator nadal będziesz stosował 8% stawkę VAT do opodatkowywania świadczonych przez siebie usług.
To, że niektóre produkty kupisz po obniżonej stawce VAT, co do zasady nie wpływa na ceny w Twojej restauracji.
Można by zatem pomyśleć, że nowe przepisy pozostają bez jakiegokolwiek wpływu na działalność branży gastronomicznej. Czy aby na pewno?
Obniżka VAT a branża gastronomiczna
Na licznych grupach gastronomicznych, których jestem członkiem tuż po wprowadzeniu nowych przepisów wywiązała się jednak dyskusja o tym, że w istocie restauratorzy na tej zmianie stracą.
No bo przecież, VAT należny (w związku z prowadzoną sprzedażą) będzie niezmienny, zaś VAT naliczony będzie mniejszy… A skoro tak, to znaczy, że ostatecznie podatek VAT do zapłaty za dany miesiąc będzie wyższy. Niby tak 🙂
Ale nie możesz pomijać faktu, że jednak zakupy, które Ty zrobisz, będą tańsze.
Jeżeli kupisz na 0% VAT, to co prawda zapłacisz więcej VAT-u, ale na początku wydasz mniej pieniędzy na towar.
Finalnie zatem wprowadzona zmiana będzie dla Ciebie zupełnie obojętna.
Przykładowo:
Twój miesięczny obrót netto w styczniu i lutym był tak sam. Kształtował się na poziomie 50.000 złotych. Podatek VAT należny wynosił zatem 4.000 złotych.
W styczniu koszt zakupu produktów spożywczych wyniósł 25.000 złotych netto + podatek VAT 1.250 złotych. Do zapłaty miałeś 2.750 złotych podatku VAT.
W lutym przy tym samym koszcie zakupu produktów spożywczych VAT wyniesie 0.00 złotych. Rzeczywiście, do zapłaty masz 4.000 złotych VAT-u. Ale na zakupach zaoszczędziłeś 1.250 złotych VAT-u- Ostatecznie więc ani nie zyskujesz, ani nie tracisz.
Oczywiście, powyższy przykład jest mocno uproszczony.
VAT, który podlega odliczeniu to nie tylko VAT doliczany do kosztów zakupu produktów spożywczych. To także najem, leasing i wiele innych składników.
Po drugie, nie wszystkie produkty są opodatkowane 0% VAT, więc te rozliczenia nie są takie proste.
Po trzecie wreszcie, liczby którymi się posłużyłam są wzięte całkowicie z powietrza 🙂
Chodzi mi jednak o to, by pokazać mechanizm. Skoro nastąpiła obniżka VAT, a Ty kupujesz tańsze produkty, to nie zapłacisz więcej podatku VAT.
Czym jest podatek VAT?
Całe zamieszanie bierze się moim zdaniem stąd, że wiele osób nie rozumie czym w istocie jest podatek VAT.
Mamy pokusę, aby traktować VAT jako część naszego przychodu.
A tym samym czujemy się pokrzywdzeni, jeżeli raptem będziemy płacili więcej VAT-u.
Nawet jeżeli jednocześnie zapłacimy mniej podatku w kupowanych produktach. A więc więcej pieniędzy zostanie w naszej kieszeni.
Przepisy prawa zobowiązują Cię, w zależności od rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej, do stosowania określonej stawki VAT przy dokonywaniu sprzedaży swoich towarów lub usług.
Kwota podatku VAT zawsze jest jednak tylko doliczona do ceny, po której sprzedajesz dany produkt lub usługę.
To, co Klient płaci w ramach podatku VAT, nie staje się przychodem Twojej restauracji. Przeciwnie, to kwota, którą musisz oddać urzędowi skarbowemu. Jest to tzw. VAT należy. Ten, który Ty musisz oddać do budżetu Państwa. Kwota uzyskana z VAT, to zatem takie pieniądze, którymi obracasz, ale one w zasadzie nie są Twoje 😉
Jednocześnie, skoro w ramach prowadzonej działalności gospodarczej dokonujesz zakupów związanych z osiąganiem przez Ciebie przychodu, chociażby w postaci zakupu towarów spożywczych, jako kupujący również zobowiązany jesteś do zapłaty podatku VAT. Jest to tzw. VAT naliczony. Zostaje on naliczony Tobie przy okazji kupna określonych towarów lub usług.
Aby uniknąć nakładania się podatku, do urzędu skarbowego nie wpłacamy całego podatku VAT należnego w danym miesiącu, ale jedynie różnicę pomiędzy podatkiem należnym a naliczonym, a więc tym który otrzymaliśmy od Klientów a tym, który zapłaciliśmy w cenie kupowanych towarów i usług.
Ostatecznie, VAT jest jednak podatkiem neutralnym – Ty jako podatnik VAT nie ponosisz faktycznego ciężaru tego podatku.
Jest on przerzucony na Twoich Klientów. Ty zaś jest w zasadzie jedynie jego płatnikiem.
Obniżka VAT – nie wszystko złoto, co się świeci
Oczywiście, to co w teorii wygląda tak pięknie, prosto i zrozumiale, niekoniecznie przekłada się na rzeczywistość.
Tak jak wielu przedsiębiorców nie rozumie, że VAT nie stanowi przychodu z działalności, tak i wielu Klientów nie rozumie, że określoną część ceny (w przypadku restauratorów najczęściej 8%) musisz tak po prostu oddać… do urzędu skarbowego 😉 I że nie cała zapłacona Ci kwota, jest rzeczywiście Twoja.
Najboleśniej można odczuć to w przypadku 23% stawki podatku VAT, kiedy Twoje usługi czy sprzedaż stają się droższe niemal o 1/4. Tak jak w przypadku usług prawniczych 😉
Wydaje się, że jedyny wpływ jaki mamy na taki stan rzeczy to edukacja społeczeństwa. Zniesienia obowiązku płacenia VAT-u raczej nie przewiduję…
Nie możemy niestety w Polsce, wzorem np. USA, operować w stosunku do konsumentów cenami netto. Choć szczerze tego żałuję. Zaraz obok płacenia składek emerytalno-rynkowych przez pracodawcę, a nie pracownika 😉
Po drugie, oczywiście, że tzw. Tarcza antyinflacyjna w cudowny sposób nie rozwiąże aktualnych problemów rosnących cen.
Już docierają do nas informacje, że pomimo obniżki stawki VAT do 0%, niektóre produkty zamiast potanieć.. podrożały.
Tarcza antyinflacyjna nie zakazuje jednak podnoszenia cen, zwłaszcza jeżeli koszty produkcji określonych produktów ciągle szybują w górę.
Nie powoduje ona również, że nie pojawi się pewna grupa przedsiębiorców, która chytrze będzie chciała na tym zmianach skorzystać i sztucznie podniesie dopiero co obniżone ceny.
Niemniej jednak, co do zasady, wśród wielu obciążających podatników, w tym restauratorów, ostatnich pomysłów rządzących, ten akurat nie tylko nie jest dla restauratora kolejnym obciążeniem, ale wręcz przeciwnie, ma zupełnie neutralny wpływ na prowadzoną przez Ciebie działalność.
PS.
Wiem, że to co napisałam wyżej, to nie doktorat z prawa, a wręcz przeciwnie – łopatologiczny sposób na wyjaśnienie mechanizmu działania podatku VAT.
Mam jednak nadzieję, że zrozumiały.
Jeżeli tak, to cel został osiągnięty 🙂
Marta Kosecka
adwokat
***
Podwyżki, drożyzna, inflacja…
Podwyżki, drożyzna, inflacja… – to ostatnio słowa odmieniane przez wszystkie przypadki przez wiele osób.
Jest to bolączka zarówno restauratorów, jak i ich Klientów.
Dlatego w tym pierwszym po tak długiej przerwie wpisie, postanowiłam odnieść się w kilku słowach właśnie do zachodzących dość gwałtownie w ostatnim czasie zmian na rynku. I udzielić Ci kilku podpowiedzi jak można lepiej sobie z nimi poradzić [Czytaj dalej…]
{ 7 komentarze… przeczytaj je poniżej albo dodaj swój }
Ok a co w takim razie powinien zrobić przedsiębiorca który sprzedaje gotowe wyroby ze stawka 5% a nie 8% boxy sushi ? Powinien zmienic stawki z 5% na 0% a pozostawić dania zawierające tzw produkty luksusowe na stawce 23% ?
Panie Jarosławie,
z Pana krótkiego opisu (nie może on być podstawą wiążącej opinii prawnej), wydaje się, że Pana rozumowanie jest słuszne.
Jeżeli dokonuje Pan sprzedaży towarów, innych niż klasyfikowane według PKWiU 56 (usługi związane z wyżywieniem), te które były dotąd opodatkowane stawką 5% korzystają obecnie ze stawki zerowej, a te które były opodatkowane według stawki 23% są opodatkowane nadal tą samą stawką.
Pozdrawiam serdecznie 🙂
Obniżka VAT-u przyniesie podwyżkę podatków i pewnie ostatecznie i tak wszyscy na tym stracimy
Dziękuję za informację! Na pewno się przyda, pozdrawiam!
Dzień dobry, prowadzę tzw. budkę z kanapkami na ciepło PKD 56.10.A , B, 5629.z ,5630Z. Wpadłam na pomysł że rozszerzę sprzedaż o towary np. majonez roślinny w słoikach itp.
Jaka stawka VAT od 01.02.22 obowiązuje na sprzedaż kanapek na ciepło a jaka na towary roślinne typu majonez roślinny? i w jaki sposób ustalić stawkę na te te towary?
Pani Kasiu,
dziękuję za Pani komentarz. Zadane przez Panią pytanie wymaga jednak uzyskania indywidualnej porady prawnej, dlatego zapraszam do zakupu porady prawnej telefonicznej bądź mailowej, wówczas będę mogła kompleksowo odpowiedzieć na Pani pytania.
Link do sklepu:
https://przepisnagastronomie.pl/sklep/
Pozdrawiam serdecznie 🙂
Czy tak samo wyglada sprawa z kawiarniami, gdzie głównym składnikiem oprócz kawy (23%) jest mleko (0%) robiąc kawę latte 250 ml to mleko około 50ml kawa VAT 23% czy rzeczywiście VAT 0% jest neutralny ?